Blog

Już na wstępie warto zaznaczyć, że zgodnie z obowiązującą w Polsce kulturą językową uczniowie do nauczycieli zwracają się na jeden z dwóch sposobów. Pierwszy to “pani” albo "pan”. Drugi, mający w naszym kraju długą tradycję, polega na stosowaniu formuły “pani profesor” czy “panie profesorze”.  Z czego wynikają te zwyczaje? Na to pytanie odpowiadamy szczegółowo poniżej.

Jak zwracać się do nauczyciela w liceum dla dorosłych?

Pewne wątpliwości dotyczące tego, jak zwracać się do nauczycieli, mogą wynikać z tego, że obecnie często spotykamy się z przechodzeniem w wielu różnego typu środowiskach na "ty". Niegdyś obowiązywały w tej kwestii bardziej rygorystyczne zasady. Przykładowo współpracownicy w podobnym wieku w okresie przedwojennym na stanowiskach urzędniczych czy inteligenckich rzadziej zwracali się do siebie po imieniu niż dzieje się to obecnie - w etykiecie w większym stopniu dominowały zwroty formalne "pan", "pani".

W pracy i na co dzień coraz częściej mówimy sobie na ty - jakie są tego przyczyny?

Możemy wyróżnić szereg czynników, które zmienił ten stan rzeczy - od kultu młodości po wzorce zachowań charakterystyczne dla kultury zachodniej. Duże znaczenie ma także anglicyzacja języka - w tym pierwszym nie istnieje odpowiednik naszego “pan”, “pani”. Chcąc nie chcąc, przyjmujemy te zwyczaje w Polsce. Nie bez znaczenia dla tego procesu jest fakt, że obce schematy językowe występują w kulturze korporacyjnej, obowiązującej w firmach międzynarodowych.

Język polski - w jaki sposób kształtuje relacje społeczne?

W polskiej oświacie niezmiennie przyjęty jest wspomniany na samym początku wzorzec zwracania się do nauczycieli. Wynika to przede wszystkim z faktu, że określenia “pan”, “pani”, “panie profesorze”, “pani profesor” są wyrazem szacunku. Jak dowodzą językoznawcy, ważnym aspektem komunikacji jest ustalenie hierarchii wśród rozmówców. W naszym języku autorytet nauczyciela podkreślają między innymi wspomniane wyrażenia.

Również w III Prywatnym Liceum Ogólnokształcącym dla Dorosłych w Krakowie słuchaczy obowiązują wskazane powyżej sposoby zwracania się do nauczycieli - niezależnie od tego, jakie występują pomiędzy nimi różnice wiekowe. Wynika to właśnie z zasad rządzących naszym językiem oraz ze zwyczajów panujących w polskiej oświacie. Tym niemniej należy zaznaczyć, że używanie formuły "pani" lub "pan" pozostaje bez wpływu na atmosferę w klasach. Jak podkreślają absolwenci szkoły, w III Prywatnym Liceum Ogólnokształcącym jest ona przyjazna oraz sprzyja integracji.